Xá lợi là gì? Quá trình hình thành xá lợi là câu hỏi mà nhiều người đặt ra. Xá lợi được cho là thành quả của việc tu tập và công dức của các cao tăng để lại cho đời.
Xá lợi là gì?
Tất cả những gì thuộc về Phật tổ và các vị thánh tăng đều được xem là xá lợi, bao gồm cả y bát, tóc, móng tay,…. Nhưng đa phần mọi người chỉ biết xá lợi là các tinh thể nhiều màu, là những vật chất còn sót lại sau khi hỏa táng các cao tăng viên tịch. Xá lợi nhìn giống như những viên ngọc, đá nhiều màu nhưng cứng hơn.
Nhiều lời đồn cho rằng, xá lợi dùng búa đập không vỡ, vẫn còn nguyên vẹn dưới sức nén 2000 tấn, không nóng chảy dưới hàng nghìn độ.
Xá lợi được xem là bảo vật của nhà Phật. Rất nhiều người đi chùa mong muốn thỉnh được một viên xá lợi về nhà, cầu mong cho mọi việc xuôi chèo mát mái, gia đình hạnh phúc, công việc thăng tiến.
Một số giả thuyết về sự hình thành xá lợi
Hiện nay, vẫn chưa có thông tin chính xác về nguồn gốc hình thành lên xá lợi. Nhưng người theo tín ngưỡng thờ Phật thì cho rằng đây chính là những công quả mà các cao tăng đã tu tập, tích tụ lại. Sau khi ngài viên tịch, để lại xá lợi như minh chứng cho những thành tựu đã được trong quá trình luyện thành chánh quả.
Cũng có giả thuyết cho rằng, xá lợi có được là do các cao tăng ăn chay trường kỳ. Thời gian dài sử dụng nhiều chất xơ và chất khoáng, quá trình tiêu hóa và hấp thu dễ tạo ra các muối phosphate và carbonate. Những tinh thể muối đó tích lũy trong cơ thể và hình thành lên xá lợi. Nhưng giả thuyết này bị rất nhiều người phản đối, do trên thế giới rất nhiều người ăn chay trường. Nhưng vì sao họ không có xá lợi mà chỉ các cao tăng mới có.
Lại thêm một giả thuyết khác cho rằng, xá lợi thực chất là sỏi trong cơ thể người. Nhưng Tháng 12 năm 1990, cao tăng Singapore là Hồng Thuyền pháp sư viên tịch. Sau khi hỏa thiêu, mọi người tìm được trong tro cốt của ông 480 viên xá lợi lóng lánh như pha lê; có viên còn sáng rực lấp lánh như kim cương.
Pháp sư Khoan Năng, vị chủ trì Tây Sơn Tẩy Thạch Am ở huyện Quế Bình, tỉnh Quảng Tây, Trung Quốc. Ngày 27/9/1989, Ngài viên tịch hưởng thọ 93 tuổi. Sau khi hỏa thiêu, từ trong tro hài cốt của ngài người ra tìm ta được 3 viên xá lợi màu xanh lục; đường kính mỗi viên lên tới 3-4cm, tựa như những viên ngọc lục bảo.
Một nghi vấn đặt ra là trong người có nhiều sỏi như vậy liệu con người chịu nổi không. Trong khi các cao tăng thường kiểm tra sức khỏe và đều khỏe mạnh bình thường. Nên ngay lập tức giả thiết này đã bị bác bỏ.
Quá trình trình hình thành xá lợi dưới cái nhìn khoa học
Theo Quỹ Forshang thế giới thuộc Trung tâm Phật giáo Forshang tại Đài Loan (hiện đã có cơ sở tại Mỹ, Canada và Hồng Kông), trong xá lợi có thành phần hóa học của cả xương và sỏi.
Ngoài ra, ba nhà vật lý Holden, Phakey và Clement thuộc Đại học Monash, bang Victoria, Úc đã dành thời gian dài nghiên cứu và quá trình theo dõi bằng kính hiển vi điện tử cho thấy quá trình các tinh thể trong xương dưới tác động của nhiệt độ hợp lý sẽ kết tinh lại thành các hình dạng hạt lớn, nhỏ không đồng nhất.
Trên tạp chí Khoa học pháp y quốc tế số tháng 6-1995, họ đã tiết lộ quá trình tinh thể hóa xương đùi của những người từ 1 tới 97 tuổi trong dải nhiệt độ 200 – 1.600°C trong khoảng thời gian 2, 12, 18 và 24 giờ.
Kết quả là sự tinh thể hóa các khoáng trong xương (chiếm 2/3 trọng lượng xương) bắt đầu xuất hiện từ nhiệt độ 600°C với nhiều các loại hình dạng: hình cầu, lục giác, hạt nhỏ và hình dạng không đều. Khi nhiệt độ lên tới 1.000 – 1.400°C, các hạt nhỏ đó có thể kết tinh thành các khối lớn hơn. Và khi nhiệt độ đạt tới 1.600°C, các khối tinh thể bắt đầu tan rã. Như vậy, nếu điều kiện hỏa táng thích hợp, xá lợi có thể xuất hiện do quá trình tinh thể hóa các khoáng vốn có rất nhiều trong xương người.
Hiện các lò hỏa táng thường có giới hạn nhiệt độ khoảng 1.200°C, đây là điều kiện khá thích hợp để xương được tinh thể hóa.
Tuy nhiên cần nhấn mạnh tính “may rủi” của trường hợp này, do còn nhiều yếu tố mà con người hiện tại vẫn chưa tìm được nguyên nhân và không kiểm soát được. Vì lẽ đó mà không phải vị cao tăng nào cũng có xá lợi.
Kết luận
Xá lợi vẫn còn là một bí ẩn mà con người tiếp tục cần nghiên cứu và tìm hiểu. Tuy nhiên, với những tín đồ thờ phụng Đức Phật. Xá lợi vẫn luôn là một vật báu mà bất kỳ ai cũng muốn chiêm ngưỡng cũng như sở hữu. Trên đây là những chia sẻ về xá lợi là gì, quá trình hình thành xá lợi. Rất mong đã giải đáp được thắc mắc mà bấy lâu các bạn chưa tìm được câu trả lời. Hãy cùng tusachxua tiếp tục khám phá những thông tin hay về tín ngưỡng trong các bài viết tiếp theo.